De Tippe in Zwolle: de praktijk gaat vóór het beleid uit

Tippehubs

Het circulaire karakter van De Tippe uit zich op allerlei manieren, maar het meest in het oog springend zijn de zogeheten Tippehubs. Dit zijn drie ontmoetingsplekken in de buurt, waar wonen en de circulaire economie samenkomen: de Biohub, de Mobiliteitshub en de Materialenhub.

In de Biohub zetten bewoners bijvoorbeeld gft-afval om in compost. Er wordt nog nagedacht over een verdere invulling. De Mobiliteitshub wordt een plek waar bewoners een deelauto of deelbakfiets kunnen pakken. Er komt ook een buurtstalling en bijvoorbeeld een ophaalpunt voor pakketjes. In de Materialenhub komt een buurtwerkplaats, een kringloopfunctie en kunnen mensen bruikbare restmaterialen inleveren of ophalen.

‘We leren ontzettend veel van de praktijk, dat kunnen we in de beleidsontwikkeling weer toepassen.’

Leergeld

‘We gaan zeker leergeld betalen met elkaar,’ verwacht projectmanager Michiel Scheper van de gemeente Zwolle. ‘Om te voorkomen dat het bij alleen hoge ambities blijft, hebben we afgesproken dat alle ontwikkelende partijen op in elk geval één ambitie gaat excelleren.’ De projectontwikkelaars mogen zelf kiezen. Zo gaat de één voor energieneutraal en de ander voor sociale inclusie en cocreatie.

Scheper merkt in de praktijk dat ambities ook met elkaar kunnen botsen. ‘De hele gevel met zonnepanelen bedekken is vanuit energieoogpunt een goed idee. Maar niemand wil zo wonen.’ Het plan met de ambities is vastgesteld door de Zwolse gemeenteraad. Daarin staat ook duidelijk beschreven wat de consequenties van die ambities zijn.  ‘Op die manier creëer je daar helderheid over.’

Toekomstige bewoners

Geïnteresseerden in het project zijn vanaf het begin betrokken. Er is inmiddels een bestand met 2300 mailadressen. Waar mogelijk betrekken ze de wensen van toekomstige bewoners bij de plannen. Scheper is daar wel reëel in: ‘Ongeveer 80% wil vooral graag wonen. In Zwolle is de woningnood niet anders dan in de rest van het land.’ Maar toekomstige bewoners gaven bijvoorbeeld ook aan dat ze meer gedeeld groen willen. ‘Dus niet iedereen een grote privétuin, maar samen dingen doen.’ Dat is mogelijk in De Tippe.

Gridstructuur

‘We hebben soms een intensiever traject en hogere plankosten dan bij reguliere ontwikkelprojecten,’ vertelt Scheper. ‘Maar het is ook een moreel appél om dit als overheid te faciliteren.’ De gemeente heeft bijvoorbeeld gekeken hoe je ervoor zorgt dat de auto straks minder dominant aanwezig is. Het wordt nu een wijk met minder verharding en er komt een gridstructuur, waarbij het langzame verkeer prioriteit heeft. De gridgedachte zorgt ook voor meer samenhang in de wijk. Scheper: ‘Een ander voorbeeld is meer voorzieningen in de plint en het realiseren van woon-werkwoningen. Dat voorkomt dat mensen moeten reizen. Dat past goed bij de nieuwe identiteit van de wijk en hier geven we dan ook ruimte aan.’

‘Omdat we als Zwolle nog geen volledig circulair beleid hebben, maken wij eigenlijk beleid in de wijk,’ stelt Scheper. Dat levert soms dilemma’s op in de besluitvorming. ‘Je kunt niet ontwikkelplannen stil zetten tot het beleid klaar is.’ Maar Scheper denkt dat deze experimenterende manier van werken goed is. ‘We leren ontzettend veel van de praktijk, dat kunnen we in de beleidsontwikkeling weer toepassen.’