Into The Great Wide Open


Into The Great Wide Open stapte afgelopen zomer af van wegwerp. Alle bekers, borden en bestek waren herbruikbaar. Het nieuwe circulaire systeem voor voedsel -en drankverpakkingen leverde een besparing op van 360 duizend single-use items. Tijl Couzij van het Vlielandse festival deelt zijn ervaringen.

Datum: maart 2023
Foto: Marleen Annema

"ITGWO laat zien dat overstappen naar een circulair systeem mogelijk is."

Voor welke uitdagingen stonden jullie?

'Het systeem, waarbij festivalbezoekers hun bekers inwisselen voor een statiegeldmunt, servies en bestek terugbrengen naar speciale punten of naar de bar, vergt een goede voorbereiding. Zowel aan de voorkant – je moet festivalgangers duidelijk maken waarom je het doet, maar ook goed laten zien hoe het systeem werkt. Je wil bijvoorbeeld niet dat ze hun bestek per ongeluk weggooien.'

'Maar ook aan de achterkant kost het even om zo’n systeem in te regelen. Backstage verzamelen we het eetservies en sorteren dit in de grondstoffenstraat en vervolgens stoppen we dit in kratten. Pas na het festival gaat het terug naar het vasteland waar alles in een centrale spoelkeuken wordt afgewassen. Je moet dus ook zorgen voor voldoende volume servies en bestek. Daarom hadden we ook een lokale wasstraat tijdens het festival om eventuele tekorten aan bijvoorbeeld bordjes op te vangen. Hoe je dit allemaal regelt, moet je goed afstemmen met cateraars en uitbaters. Ook voor hen moet het werkbaar blijven.’

“ITGWO laat zien dat overstappen naar een circulair systeem mogelijk is. Hiermee willen we ook andere festivals en evenementen inspireren. Uiteindelijk is ons doel om een circulair en klimaatpositief festival te worden.”

‘Ook is het voor cateraars een andere manier van werken, de manier van inzamelen, sorteren en retourneren is nieuw. Ze zijn gewend hun eigen wegwerpservies te kopen en mee te nemen. Nu huren ze het herbruikbare servies van het festival en betalen per gebruikt item. Ondanks dat het voor hen best even omschakelen was, waren alle cateraars achteraf blij met de overstap. Vooral door de duidelijk zichtbare schonere festivalomgeving, de besparing in restafval en de verbeterde eetervaring voor de bezoekers.’

‘We streven naar een circulair en klimaatpositief festival, dit betekent dat we uiteindelijk geen afval meer hoeven te verbranden of storten. Hierin willen we ook andere festivals en evenementen inspireren, om ook die overstap naar hergebruik te maken. Maar als veel festivals dit tegelijk doen, zal het nog een uitdaging worden om voldoende industriële wascapaciteit en voldoende herbruikbaar servies beschikbaar te hebben.’

Hoe maakten jullie de omslag en waarom werkte het?

‘Hierin was het erg belangrijk om rekening te houden met de wensen en zorgen van de verschillende cateraars. Sommige cateraars waren bijvoorbeeld bang dat een herbruikbaar systeem veel extra moeite zou kosten, anderen dachten dat dit systeem misschien invloed zou hebben op de presentatie van gerechten en tot minder verkoop zou leiden. Door hierin samenwerking te zoeken en veel te overleggen kom je samen toch tot een ideaal systeem. Uiteindelijk waren de meeste cateraars hierdoor heel tevreden over de pilot.’

‘Ook zie je dat bezoekers erg te spreken zijn over dit systeem. Dat komt met name omdat alles zo duidelijk aangegeven staat, festivalgangers kunnen precies zien waar ze hun bordjes, bestek en servies kunnen inleveren.’

Wat is de volgende stap?

'Door de samenwerking met Paardekooper, Swapbox en Green Cups hebben we een schaalbaar systeem ontwikkeld. De borden, het servies en bestek zijn van servicepartners en andere partijen en organisatoren kunnen dit gebruiken door het te huren. Wij laten nu zien dat het mogelijk is, maar het doel is natuurlijk dat ook andere festivals en evenementen deze overstap maken.'

'Ook verwacht ik de komende tijd nog veel van materiaalinnovatie. Nu zie je dat we bekers en bestek van PP (polypropyleen) gebruiken, maar dit is nog niet foodgrade te recyclen. Je kunt er wel andere plasticproducten van maken, maar geen bekers of bordjes meer. Wanneer de EU-wetgeving hiervoor wordt aangepast kan dit wel. Hierdoor kan het herbruikbare servies dus nog veel hoogwaardig worden gerecycled.'

'Maar ook ‘echt’ biologisch afbreekbare materialen zijn in ontwikkeling. Hier liggen nog grote kansen. Dit zijn natuurlijk afbreekbare materialen waar je geen fossiele grondstoffen bij de productie nodig hebt, ook kun je met deze materialen de plasticvervuiling in waterwegen en oceanen verminderen. Maar voor we deze materialen gebruiken, zijn we nog wel een aantal jaren verder.'

Drie tips voor een succesvolle omslag naar herbruikbare verpakkingen

  • Houd rekening met zorgen en wensen van cateraars en barren. Neem uitbaters zoveel mogelijk mee in de zoektocht naar het juiste servies en een goed systeem.
  • Zorg voor duidelijke communicatie voor personeel, gasten en bezoekers. Laat zien hoe het nieuwe systeem werkt en vertel er ook bij waarom u het doet.
  • Zoek al ruim voor uw evenement samenwerking met aanbieders van herbruikbaar servies. Zo’n grote systeemverandering is eenvoudiger met een partij die hier al mee vertrouwd is.

Meer weten? Lees op www.government.nl meer over herbruikbaar cateringservies op festivals (rapport is in het Engels).