Zetsteen uit baggerspecie
Bij de dijkversterking Hansweert in Zeeland voert Waterschap Scheldestromen een onderzoek uit naar het produceren van zetsteen van bagger. Zetsteen zijn blokken die worden gebruikt voor het bekleden van dijken. Bij het baggeren van sloten komt veel baggerspecie vrij, wat als afval wordt gezien. Het buitentalud van dijken wordt normaal bekleed met zetsteen van beton. De milieu-impact en de kosten van deze bekledingen zijn relatief hoog. In dit project doet het waterschap een proef met het gebruiken van zetsteen dat gemaakt is uit baggerspecie. Baggerspecie is een restproduct dat op deze manier hergebruikt kan worden. Ook scheelt het veel CO2-uitstoot want er hoeft geen beton gemaakt of vervoerd te worden. Productie en vervoer van beton kost veel CO2-uitstoot. Lees ook het persbericht dat hierover in mei 2021 verscheen.
Waarom deze proef?
Het ontwikkelen van een duurzamere zetsteen past binnen de klimaat- en duurzaamheidsambities: 100% energieneutraal in 2025 en 100% circulair in 2030. Door nieuwe regels en de stijging van de zeespiegel moeten de dijken op veel plaatsen in de toekomst versterkt worden. Daarom is dit project niet alleen voor Zeeland belangrijk, maar voor heel Nederland. Het maken van de blokken is een flinke uitdaging, want de blokken moeten bestand zijn tegen de kracht van de zee. Als de proef slaagt, dan kan de zetsteen op allerlei manieren worden toegepast.
Waar staan we nu (december 2022)?
Dit is er gebeurd sinds de start in juni 2021:
- Het ontwikkelen van een hogedrukpers die sterke blokken kan maken.
- Het berekenen van het effect op de prijs en milieukosten.
- Het testen van verschillende recepten voor de blokken.
- Het maken van blokken en een proefvak.
Hoe gaat dit in zijn werk?
Het recept wat voor het proefvak wordt gebruikt bestaat uit 35% bagger, 10% cement en wordt verder aangevuld met zand (25%), klei (13%) en grind (17%). Dit recept kwam het beste uit de tests. Een stuk goedkoper en beter voor het klimaat dan beton. Met de huidige pers kan massaproductie nog niet, maar mogelijk kunnen baggerblokken in de toekomst goedkoper worden gemaakt dan betonnen blokken.
Wat is het gewenste eindresultaat?
Eind 2022 volgen de eerste resultaten. Beoogd resultaat is dat de baggerblokken dan werken in een realistische omgeving. De ervaringen worden gedeeld met andere partijen om hen enthousiast te maken voor het zetsteen van bagger. Begin 2023 worden de resultaten opgeleverd bij het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP), het controleren van het proefvak gaat langer door. Gedurende de periode 2023 – 2025 worden resultaten bijgewerkt aan de hand van de nieuwste gegevens. Daarmee komt de mogelijkheid om bagger te gebruiken voor harde dijkbekledingen steeds dichterbij. Ook andere initiatiefnemers raken geïnspireerd door de resultaten van het innovatietraject zetsteen van baggerspecie. Zij zullen er vaker voor kiezen om baggerspecie als bouwmateriaal te gebruiken en zo meer circulair te gaan bouwen.
Wie zijn er betrokken?
- Waterschap Scheldestromen – als initiatiefnemer
- Netics – bedrijf met veel ervaring op het gebied van Bouwen met Bagger
- Van Oord – aannemer voor de productie van blokken en de aanleg van het proefvak
- Rijkswaterstaat – samenwerkingspartner in de Projectorganisatie Waterveiligheid
- Klankbordgroep met deskundigen op het gebied van baggerverwerking, ecologie, milieu impact, waterveiligheid en onderhoud van waterkeringen (vanuit het waterschap, Rijkswaterstaat, het Hoogwaterbeschermingsprogramma, Deltares en de HZ University of Applied Sciences)
