Tool ‘Verkenning van duurzaamheidsbeleid voor de textielketen’

Het begrip duurzaamheid betekent niet voor iedereen hetzelfde

Duurzaamheid is een begrip zonder afgebakende betekenis. Het bestaat uit allerlei verschillende facetten. Daarom begrijpen mensen elkaar nogal eens verkeerd als ze het hebben over duurzaamheid en circulariteit. Soms houdt duurzaamheid voor de één iets anders in dan voor de ander. Dit kan leiden tot tegenstellingen. Zo is er voor katoen meer land nodig dan voor polyester. Tegelijkertijd wordt polyester gemaakt van fossiele grondstoffen en komen er bij het gebruik microplastics vrij die schadelijk zijn voor het milieu. Hoe maak je duidelijk beleid als je te maken hebt met dit grijze gebied? Met deze vraag ging CE Delft aan de slag. Het resultaat is een tool die laat zien hoe de milieu-impact omhoog of omlaag gaat als je bepaalde maatregelen neemt.

Duurzame doelstellingen doorrekenen

De kern van de tool zijn zeven tabbladen waarop je de ecologische duurzaamheid van de textielketen verkent. Dit gaat op twee manieren:

1. Je ziet de effecten van circulaire strategieën op de bladen ‘Minder textiel’, ‘Levensduurverlenging’, ‘Recyclebaarheid’ en ‘Materiaalgebruik’. Dit zijn de vier strategieën in het Nationaal Programma Circulaire Economie (NPCE);
2. Je onderzoekt verduurzamingsmaatregelen per ketenfasen op de bladen ‘Materiaalgebruik’, ‘Productie’, ‘Gebruik’ en ‘Einde levensduur’.

Alle tabbladen samen geven je inzicht in de milieu-impact op de keten als je bepaalde keuzes maakt. De milieu-impact bestaat uit vijf thema’s: klimaat, water, land, chemicaliën en microplastics.

Kwalitatieve en kwantitatieve berekeningen

In de tool gebruik je drie beoordelingsmethoden om de milieu-impact te berekenen:

1. Kwantitatieve rekenmodules bepalen de impact en verandering ten opzichte van een basisscenario: de impact van de totale hoeveelheid textiel die per jaar op de markt wordt gebracht. Je kunt deze berekening maken voor de vier circulaire strategieën. En je krijgt ook de resultaten te zien voor de milieuthema’s klimaatimpact, water en land. De grafieken en tabellen laten je zien welke ketenfases veranderen door je scenario’s, nadat circulaire strategieën zijn toegepast. Dat helpt je om keuzes te maken en prioriteiten te stellen.
2. Semi-kwantitatieve waardering laat op een schaal van 0 (duurzaam) tot 4 (niet duurzaam) zien hoe de maatregel die je invoert zich verhoudt tot het basisscenario, dat vaak een 4 scoort. Je kunt een kwalitatieve waardering maken voor de vijf milieuthema’s klimaat, water, land, chemicaliën en microplastics. Dankzij de waardering zie je in één oogopslag of een maatregel effectief is om mee te verduurzamen. Ook zie je snel waar een maatregel geen of weinig effect heeft, en waar dus andere circulaire of verduurzamende maatregelen nodig zijn.
3. Een kwalitatieve duiding laat zien of een maatregel effect heeft op een of meer van de vijf milieuthema’s. Ook toont de tool risico’s voor verschuiving van impact van het ene naar het andere milieuthema. Je krijgt een overzicht van maatregelen en aspecten die nodig zijn om de resterende behoefte aan textiel op duurzame manier in te vullen. Dit geeft een beeld van de uitdagingen waar de textielbranche voor staat op het gebied van verduurzamen.

Eerst voor beleidsmakers, in de toekomst mogelijk voor producenten en consumenten

De tool geeft beleidsmakers een beeld van verduurzamingsmogelijkheden en - uitdagingen op proces, niet op product. Op dit moment is de tool daarom alleen geschikt voor beleidsmakers, maar in de toekomst zou de tool ook geschikt gemaakt kunnen worden voor producenten en consumenten. Zodat ook producenten en consumenten inzicht krijgen in de meest duurzame keuzes voor textiel.

Ben je nieuwsgierig naar de tool? Op de site van CE Delft vind je de tool en de handleiding.