Video Schone oevers – Pilotproject in Nijmegen en Wageningen

Beeldtitel

Schone Oevers

Pilotproject in Nijmegen en Wageningen

Voice-over:

In Nederland vinden we op veel plekken zwerfafval op oevers. Plastic afval stroomt via rivieren richting de zee en draagt bij aan de plastic soup. Rijkswaterstaat heeft samen met gebiedsbeheerders in verschillende pilots onderzocht hoe we zwerfafval op oevers kunnen verminderen én voorkomen. Zoals hier bij het Waalstrand in Nijmegen.

Marcel Peters - Gemeente Nijmegen

De pilot die we hier gedraaid hebben heeft zich gericht op het zwerfafval. Tijdens de drukke zomermaanden wordt er ontzettend veel afval hier achtergelaten. We hebben samen met D&B, Rijkswaterstaat en onze afvalinzamelaar DAR bekeken, hoe door het toepassen van slimme interventies we dat gedrag iets konden veranderen.

Max Notermans – onderzoeksbureau D&B

Allereerst is het belangrijk dat als je met gedragsverandering aan de gang gaat dat je stil staat bij het begrijpen van het gedrag. Dus voordat je het wil veranderen moet je het eerst goed begrijpen. Op basis daarvan zijn we gericht gaan kijken, hoe kunnen we daarmee met een interventie op in gaan spelen. We hebben allereerst de basis op orde gebracht, door bijvoorbeeld hier een pad aan te leggen dat mensen leidt langs de afvalbakken. Dat zorgt ervoor dat de bakken beter bereikbaar zijn. We hebben ze een opvallend blauwe kleur gegeven zodat ze beter in het oog springen en mensen ze makkelijker kunnen vinden. Daarnaast hebben we de capaciteit opgeschaald door de bakken die er al stonden beter te verdelen op het gebied en er ook grotere bakken voor terug te plaatsen. En daarnaast hebben we aanvullend deze promt-borden geplaatst, dat zijn eigenlijk herinneringen aan het gewenste gedrag en dat zien de mensen wanneer ze opstaan om weg te gaan worden ze eraan herinnerd van ‘Hee, denk aan je afval, houd het Waalstrand schoon’, om nog die laatste prikkel te geven.

Marcel Peters - Gemeente Nijmegen

Daaruit is het resultaat gekomen dat ze toch wel tot 77% minder afval achterlieten op het strand. Daar zijn wij als gemeente heel blij mee. Iedereen eigenlijk, wie zou daar niet blij mee zijn.

Voice-over

Verderop, in Wageningen, kampten ze ook met overlast door zwerfafval.

Imke Okkerman - Rijkswaterstaat

Daarom hebben wij hier naast de basis op orde ook een aantal interventies toegepast zoals opvallende blauwe bakken en de poort met de welkomstboodschap. Dus als mensen hier via dit pad het gebied in treden dan worden ze meteen attent gemaakt wat er van hen wordt verwacht.

Op deze welkomstboog staat meteen het handelsperspectief dat we eigenlijk van de bezoeker verwachten. Dus pak een afvalzakje, spaar daar je afval in op en neem dit weer mee als je het gebied verlaat. En daarnaast geeft het ook echt het gevoel alsof je een gebied betreedt dat van iemand anders is en waar je te gast bent. Dan hebben mensen vaak de neiging om zich netjes te gedragen, als een gast.

Hugo Hoofwijk - Wageningen Schoon

We bieden die afvalzakjes aan omdat we merken dat mensen eigenlijk best wel bereid zijn om hun afval mee te nemen van het strand of weer hier naartoe waar de afvalbakken staan. Maar je moet het ze wel makkelijk maken. En als we nou die zakjes aanbieden. Mensen pakken het gewoon, ze nemen het mee, ze pakken hun eigen afval, soms ook dat van een ander en brengen het gewoon hier terug.

Imke Okkerman - Rijkswaterstaat

De interventies geven goede resultaten. Zo zit er aan het begin van dit gebied een woongroep. En zij maken vaak in de ochtenden na drukke zomerse dagen het gebied schoon. En waar zij voorheen bijna een hele kruiwagen vol met afval ophaalden is dat nu vaak nog maar een klein tasje vol. Uit de nameting is ook gebleken dat er nu 75% minder stuks afval worden achtergelaten door de bezoekersgroepjes. Dat is natuurlijk een super goed resultaat. En op die manier zorgen we er samen voor dat we hier minder afval de rivier in komt en uiteindelijk ook minder afval de zee in stroomt.

(Afsluitende muziek)

Tekst eindcard

Aan de slag?

Zwerfafval.rijkswaterstaat.nl/trainingen

Een productie van Rijkswaterstaat

2021