Wat verandert er in 2024 op het gebied van zwerfafval?
Een nieuw jaar betekent nieuwe ontwikkelingen op het gebied van zwerfafval. Sinds 1 januari 2024 geldt een nieuwe regel voor het gebruik van wegwerpplastic bij gebruik op de plek waar je bent. De maatregel is een volgende stap in de Europese SUP-richtlijn om plastic zwerfafval te voorkomen.
Sinds 1 januari 2024 mogen ondernemers geen wegwerpbekers en -bakjes met plastic erin meer aanbieden bij consumptie ter plaatse. Denk hierbij aan een kantoor of restaurant, maar ook aan scholen, sportclubs, attractieparken en gesloten evenementen.
Wel is er een beperkte uitzondering: ondernemers mogen hoogwaardige recyclebare alternatieven aanbieden als deze voldoen aan een verplichte inzamelingsdoelstelling. Ook moeten de producten weer gerecycled worden naar gelijkwaardige producten. Dus een beker moet weer een beker worden.
Handhaving tijdelijk aangepast
De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) handhaaft voorlopig niet op de nieuwe maatregel. Dit is een gevolg van drie moties die de Tweede Kamer in oktober 2023 heeft aangenomen. Deze gaan onder meer over het verruimen van de uitzondering voor wegwerpbekers voor consumptie ter plekke. Als die minder dan 5 procent plastic bevatten, goed ingezameld worden en 100% gerecycled kunnen worden, moeten die worden toegestaan. In de praktijk gaat het vooral om de koffiebekertjes, die vaak van papier of karton zijn met een laagje plastic tegen het lekken.
Staatssecretaris Vivianne Heijnen laat een definitief besluit aan haar opvolger. Tot die tijd vindt geen handhaving plaats door de ILT.
Extra maatregel: dop vast aan fles
Later dit jaar gaat nog een SUP-maatregel in. Vanaf 3 juli 2024 moeten doppen vastzitten aan plastic flessen en drankverpakkingen. Zo worden ze automatisch ingeleverd voor recycling en komen ze niet in het zwerfafval terecht.