Al jaren wilde Venlo af van de plasticbekerberg tijdens carnaval. Dit jaar stapte de gemeente voor het eerst over op herbruikbare bekers met statiegeld. Het betekende een vermindering van 75 procent in het afval en Peter Kerkhoff, Regisseur drinkbekersysteem-evenementen bij de gemeente Venlo, schat dat met de hardcups honderdduizenden wegwerpbekers zijn bespaard.
Datum: maart 2024
“We wilden graag naar één leverancier en één beker, zodat ondernemers overal hetzelfde systeem gebruiken.”
Hoe werkt het?
'We wilden graag naar één leverancier en één beker, zodat ondernemers overal hetzelfde systeem gebruiken. En bezoekers de beker overal kunnen inleveren. Hiervoor hebben we een werkgroep opgericht, met vertegenwoordiging van horecaondernemers, gemeente en andere ondernemers, om tot het systeem en de leverancier te komen.'
'Dat systeem werkt als volgt: Bij de eerste consumptie betalen bezoekers statiegeld van een half muntje, ter waarde van 1,70 euro. Lever je de beker weer in, dan gaat dat bedrag af van je volgende bestelling. In de horeca wassen ze de bekers gewoon af en in principe kun je die bekers honderden keren hergebruiken. Het gebruik van de herbruikbare beker is opgenomen in de vergunning en vanaf dit jaar verplicht voor alle open, stadsbrede evenementen in de openbare ruimte.'
'Bezoekers kunnen de beker bij alle deelnemende ondernemers van de stadsmunt inleveren voor een nieuw drankje. Of ze kunnen aan het eind van de dag hun beker weer inleveren bij een inleverpunt, dan krijgen ze het statiegeld via hun bankpas weer terug.'
Wat zijn de eerste resultaten en waarom werkt het?
'Voor ons als gemeente – en eigenlijk voor alle ondernemers en inwoners van Venlo – was het straatbeeld na een dag carnaval een doorn in het oog. Een zee van plastic bekers tot de enkels, daar wilden we al een hele tijd vanaf. We kunnen zeggen dat dit jaar maar één vuilniswagen – in plaats van vier – gevuld is, dat is 75 procent minder afval.'
'Omdat we in Venlo al tientallen jaren werken met een stadsmunt, overleggen we al langer met de organiserende partijen en deelnemende horecaondernemers. Toen we zagen dat deze verandering in de wetgeving eraan zat te komen, zijn we vroeg met elkaar in gesprek gegaan. Daardoor was er ruimte voor dialoog en konden we samenwerken aan werkbare oplossing voor alle partijen. Door samen te werken hebben we voor de horecaondernemers een gelijk speelveld gecreëerd, een belangrijke voorwaarde in het laten slagen van deze verandering. Zij zijn tenslotte degenen die er echt mee moeten gaan werken. De kosten zijn voor iedereen hetzelfde en iedereen doet onder dezelfde voorwaarden mee.'
Voor welke uitdagingen stonden jullie?
‘Ondernemers waren in het begin bang dat dit systeem de – toch al gestegen – prijzen verder zouden opdrijven. Of het uiteindelijk tot extra kosten voor ondernemers heeft geleid is voor mij lastig te zeggen, dan zou ik bij iedere ondernemer in de kassa moeten kijken. Wel weet ik uit ervaring dat je een meerdaags evenement op basis van herbruikbare bekers break-even kunt draaien.’
Welke stappen willen jullie nog zetten?
‘De eerste evaluaties zijn achter de rug en daar reageren deelnemers vooral positief op. Dat komt ook omdat we vroeg begonnen zijn met het publiek inlichten. Bezoekers wisten zo hoe het werkt en wat er van hen werd verwacht. Wel zien we nog verbeterpunten. We hebben nu alleen fysieke bijeenkomsten georganiseerd voor ondernemers. Maar misschien zou het beter werken als er ook nog een samenvattende brief achteraankwam. Of we zouden samen met de werkgroep ruimte kunnen maken voor meer één op één toelichting.’
Drie tips voor een succesvolle omslag naar herbruikbare bekers op evenementen
- Zet als gemeente een eventsupport op. Een soort hulplijn waar organisatoren met hun vragen terecht kunnen over regelgeving.
- Bekijk goed welk systeem bij jouw festival of evenement past. Er zijn veel goede opties, maar niet alles is overal geschikt voor.
- Kijk of je met horecaondernemingen een soort regionaal of stadsbreed samenwerkingsverband kunt opzetten. Zeker voor open evenementen zoals carnaval, is samenwerking belangrijk.